Delia antiqua Meigen

این آفت بسیار پلی فاژ بوده و پراکنش بسیار وسیعی دارد و در تمام مناطق ایران انتشار دارد.

مناطق انتشار

این مگس در ایران تا کنون از استانهای خوزستان ،گیلان ،گلستان ،مازندران اصفهان اطراف تهران و همدان گزارش شده و به احتمال زیاد در دیگر مناطق کشور نیز شیوع دارد.

شکل شناسی

حشره کامل

اندازه آن ۶-۷ میلیمتر می باشد و رنگ عمومی آن خاکستری متمایل به زرد و دارای ۵ نوار تیره روی قفس سینه است. پاهای مگس جوانه درازتر از مگس خانگی بوده و رنگ پا و شاخک آندسیاه است. بال ها متمایل به  تزرد بوده و به علاوه پاهای عقبی دارای یک ردیف موی کوتاه و موازی در قسمت داخلی می باشند . پیشانی در حشره نر باریک ولی در ماده نسبتاً پهن و قرمز رنگ است.

تخم

تخم های حشره سفید رنگ، به طول 1/5 و قطر 0/5 میلیمتر، به شکل خمیده که یک طرف آن پهن است. همچنین، در سطح تخم ۱۲ شيار طولى وجود دارد.

لارو

لارو مگس سفید رنگ و بدون پا بوده و اندازه آن وقتی به لارو سن آخر میرسد ۸ میلیمتر می شود. حلقه های سر و سینه لارو باریکتر از حلقه های شکمی آن است و در انتهای بدن نیز دندانه هایی وجود دارد که در وسط آنها دو لکه سیاه رنگ دیده می شود.

شفیره

شفیره به رنگ قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره شلجمى شكل و به طول 7 میلیمتر و به قطر2/5 میلیمتر است.

خسارت

مهمترین مرحله خسارتی این آفت مربوط به لاروهای نسل اول می باشد. این حشره سویا ،پیاز، سیر، تره فرنگی و لوبیا را مورد حمله قرار می دهد. طرز تغذیه و خسارت مگس بدین ترتیب است که لارو آن در خاک به جوانه های در حال رشد حمله می کند و در آنها کانال هایی در ساقه و قسمت های نرم گیاه ایجاد می کند. در نتیجه گیاه ضعیف شده و برگها پژمرده میشوند و از بین می رود.

زیست شناسی

این حشره زمستان را به صورت شفیره در خاک می گذراند. در اردیبهشت ماه حشرات کامل ظاهر شده و به خصوص در روزهای آفتابی و گرم شروع به تغذیه از نکتار انواع گلها می کنند.

حشره ماده پس از جفتگیری تخم های خود را به طور انفرادی و یا در دسته های کوچک ۱۵-۲۰ تایی داخل خاک اطراف طوقه، برگ و یا بذر گیاهان میزبان قرار میدهد. دوره زندگی حشرات کامل بستگی به وجود غذا، میزان رطوبت و حرارت دارد و معمولاً کمتر از ۲ ماه است؛ ولی عموماً ۳۰ روز می باشد که در این دوره حشره ماده در حدود ۱۵۰ – ۲۰۰ عدد تخم میگذارد. دوره جنینی تخم در دمای ۲۰-۲۱ درجه سانتیگراد ۲-۷ روز طول می کشد و علاوه بر این تخم ها برای تفریخ معمولاً به رطوبت نیاز دارند. لاروهای جوان به محض خروج از پوسته تخم به داخل بافت گیاه نفوذ کرده و شروع به تغذیه می کند. لاروها در دمای ۱۵ درجه سانتیگراد در ۴۵ روز و در دمای ۳۰-۲۳ درجه سانتیگراد در ۱۷ روز به لارو سن آخر تبدیل و یا دوره لاروی آنها کامل می شود. سپس لاروهای کامل از میزبان خارج شده و در عمق ۵-۱۰ سانتیمتری خاک تبدیل به شفیره می گردند. دوره شفیرگی معمولاً ۱۵ – ۲۵ روز است؛ ولی بستگی زیادی به درجه حرارت دارد. در نواحی شمال و اطراف تهران نسل اول آن در اردیبهشت ماه ، نسل دوم در اوایل تیرماه و نسل سوم در شهریور ماه دیده می شود. این حشره در سال چهار نسل هم میتواند تولید نماید. 

روشهای کنترل

بهترین راه برای کنترل این آفت این است که مزرعه سوژا کمی دیرتر کاشته شود .